به نقل از «تسنیم»

یادداشت|ایستاده در آستانه ویرانی

تاریخ انتشار: ۳ خرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۸۱۸۴۶۶

«ویرانی دروازه شرقی»، به قلم سرلشکر عراقی وفیق السامرایی، یکی از مهمترین آثاری است که درباره تحولات خاورمیانه در دهه‌های ۶۰ و ۷۰ هجری شمسی نوشته شده است. - اخبار فرهنگی -

خبرگزاری تسنیم،‌ رضا رسولی:

کتاب «ویرانی دروازه شرقی» اولین‌بار در سال1377 به همت مرکز فرهنگی سپاه پاسداران ترجمه و منتشر شد. این اثر پس از آن 10 بار دیگر هم تجدید چاپ شده است و چاپ یازدهم آن در سال 1401 با ترجمه عدنان قارونی از طرف مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس منتشر شد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

«ویرانی دروازه شرقی»، به قلم سرلشکر عراقی وفیق‌السامرایی، یکی از مهمترین آثاری است که درباره تحولات خاورمیانه در دهه‌های 60 و 70 هجری شمسی نوشته شده است. این کتاب علاوه بر پرداختن به ماجراهای جنگ عراق علیه ایران و ماجرای حمله عراق به کویت به جنگ خلیج فارس و چگونگی مناسبات صدام با کشورهای منطقه و دولت‌های غربی نیز اشاره می‌کند.

ویژگی و اهمیت این کتاب صرفاً به دلیل اطلاعات مفصل و تحلیل‌های متنوع آن نیست؛ بلکه نویسنده آن فرد قابل اعتنایی به حساب می‌آید: سرلشگر وفیق السامرایی رئیس سازمان اطلاعات نظامی عراق که در زمان جنگ تحمیلی، ریاست بخش ایران در استخبارات عراق را بر عهده داشته است.

درباره این اثر، هفت نکته  دیگر قابل ذکر است:

این کتاب را یک ناشر نظامی منتشر کرده است و از این حیث یک اثر قابل توجه محسوب می‌شود که با اشراف نظامی، ترجمه، بازخوانی و منتشر شده است. در همین راستا سرلشگر غلامعلی رشید که از مقامات عالی‌رتبه نظامی کشورمان هستند و در زمان دفاع مقدس، دوشادوش رزمندگان و در خط مقدم، فراز و فرودهای جنگ را تجربه کرده است، بازبینی و یادآوری نکات مهم آن را برعهده داشته است. محمد درودیان پژوهشگر ارشد دفاع مقدس نیز علاوه بر تهیه و تنظیم پاورقی‌ها، نقد مفصلی بر این کتاب نوشته است که در پایان آن منتشر شده است. گذشته از این، مورخ معاصر خسرو معتضد نیز مقدمه مفصلی بر آن نوشته است.

این اثر خود شامل پنج کتاب است:

کتاب اول جنگ‌های عراق با ایرانکتاب دوم بعد از جنگ با ایرانکتاب سوم اشغال کویت و جنگ عراق با متعهدینکتاب چهارم صدام و امنیت او در عراقکتاب پنجم حرکت‌های مردمی و مخالفان علیه صدا

این کتاب حقیقاً یک درس‌نامه آموزشی است که توسط فرماندهی کارکشته نوشته شده است. تحلیل‌های عمیق و تفسیرهای مفصل و دسته‌بندی آمار و اطلاعات و سیر منطقی روایت ماجراها، از جمله مزیت‌ها و فضیلت‌های محتوایی آن محسوب می‌شود.

ضمن اینکه به نظر می‌رسد تدوین این اثر توسط گروهی از مؤلفان به انجام رسیده و به نام یک شخص منتشر شده است. با وجود اینکه در کتاب چهارم این اثر، مفصلاً به صدام، سابقه خانوادگی او و سیر پیشرفت او در نظام سیاسی عراق و رفتارهای او با فرماندهان نظامی عراق پرداخته شده است، اما نویسنده مکرراً و در انواع بخش‌ها و فصل‌های کتاب به صدام و شخصیت او و  عملکردش پرداخته است.

کتاب گویای «ویرانی دروازه‌ شرقی» منتشر شد

گرچه نویسنده تلاش کرده به مناسبت‌های مختلف، شخصیت صدام را تحقیر کند، اما واقعیت این است که هوش سیاه صدام به همراه همکاری سیاستمداران تبهکار عراقی و حمایت‌های غربی ـ عربی، کشور عراق را در زمان حکمرانی صدام، به یک ماشین مخوف نظامی و یک قلعه آهنین با فرمانروایی گردن‌کش تبدیل کرده بود که شکست آن، بیشتر به یک اتفاق افسانه‌ای شبیه بود تا یک واقعیت !

در ویرانی دروازه شرقی، روایت‌های متعددی از حملات و عملیات‌های ویران‌کننده نیروهای سپاه پاسداران علیه کشور متجاوز می‌‌خوانیم. جالب ماجرا این جاست که آن روزها که ارتش مدرن و مجهز عراق تاب حملات سپاه پاسداران را نمی‌آورد، سپاه، سپاه امروز نبود؛ نه سازمان رزم امروز را داشت نه دانش تخصصی این روزها را و نه تجهیزات فوق پیشرفته امروز را. آن روزها، سپاه پاسداران را صرفا عده‌ای از مردم علاقه‌مند به حفظ دین و کشور و ناموس تشکیل داده بودند که با تجهیزات ابتدایی و اراده‌ای پولادین، پوزه دشمن متجاوز را به خاک مالیدند.

از جمله ویژگی‌های این اثر این است که ما در لابه لای سطور آن، نه این طرف یعنی در کنار خودمان، بلکه آن سوی جبهه ایستاده‌ایم و از چشم دشمن، خویشتن را نظاره می‌کنیم و به قلم یکی از ژنرال‌های کشور متجاوز، روایت تنهایی و مظلومیت مردم ایران و رزمندگان اسلام را می‌خوانیم.

واقعیت این است که آمریکایی‌ها عموماً پیشتاز دشمنی با مردم ایران و انقلاب اسلامی هستند. در صفحه 188 این کتاب می‌خوانیم:

 سرویس‌های اطلاعاتی امریکا CIA از اواخر مارس 1982 در زمینه کمک‌های اطلاعاتی از همه جلوتر بودند. این سرویس‌های اطلاعاتی مجموع اطلاعاتی را در اختیار ما گذاشتند که با وسیله فنی و انسان‌ها تهیه شده بود. من عکس‌هایی را که به وسیله ماهوراه‌های آمریکایی از اهداف نظامی یا بسیج نیروهای ایران تهیه شده بود، مشاهده کردم. ما به راحتی می‌توانستیم تصویر سربازانی را که در پادگان‌های آموزشی ایران در حال آموزش نظامی بودند مشاهده کنیم. حتی کسی که در مراسم رژه، دست و پایش را به صورت اشتباه حرکت می‌داد نیز در این تصاویر مشخص بود. هنگامی که کارخانه‌های سیمان را بررسی می‌کردیم، تعداد کیسه‌هایی را که در یک مرحله روی کامیون‌ها بار می‌شد، شمارش می‌کردیم.

 چاپ جدید این کتاب با 670 صفحه و با قیمتی مناسب در این وانفسای بازار کتاب، یعنی 128 هزار تومان به بازار نشر عرضه شده است.

مطالعه «ویرانی دروازه شرقی»، نه تنها برای پژوهشگران و علاقه‌مندان به ادبیات دفاع مقدس، مهم به شمار می آید، بلکه به نظر می‌رسد به عنوان یک دست‌مایه تاریخی، برای کنشگران فرهنگی و اجتماعی خصوصاً اساتید دانشگاه مناسب باشد.

انتهای پیام/

منبع: تسنیم

کلیدواژه: کتاب کتاب و ادبیات ویرانی دروازه شرقی سپاه پاسداران

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۸۱۸۴۶۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

حسن فتحی: جهانِ پر از طمع و ویرانی را با افعال خود سیاه‌تر نکنیم

جمعی از بزرگان فرهنگ و ادب کشور به تماشای «مست عشق» حسن فتحی نشستند؛ فیلمی که کارگردانش آن را در زمانه خشونت و نفرت‌پراکنی حاوی پیامی از بارقه امید می‌داند برای تأمل و نواندیشی.

به گزارش ایسنا، روز جمعه ۱۴ اردیبهشت‌ماه اکرانی خصوصی از فیلم «مست عشق» در موزه سینما تدارک دیده شده بود تا سازندگان این فیلم سینمایی میزبان برخی از چهره‌های حوزه مولوی‌شناسی و شمس پژوهی و شاهنامه‌پژوهی همچون محمدعلی موحد و میرجلال‌الدین کزاری و نیز بزرگان دیگری همچون ژاله آموزگار (پژوهشگر فرهنگ و زبان‌های باستانی)، عبدالمجید ارفعی (متخصص زبان‌های باستانی و مترجم خط میخی عیلامی)، احمد محیط طباطبایی (رییس ایکوم)، لوریس چکناواریان (آهنگساز و رهبر ارکستر)، یونس شکرخواه (متخصص علوم ارتباطات) و حجت‌الله ایوبی (رییس سابق سازمان سینمایی و کمیسیون ملی یونسکو) شدند.

در میان این چهره‌های فرهنگی و هنری، محمدعلی موحد در حالی به تماشای فیلم نشست که در تیتراژ فیلم نامش به عنوان مشاور ذکر شده است.

از راست: لوریس چکناواریان، محمدعلی موحد و میرجلال‌الدین کزازی

در ابتدای این مجلس و پیش از نمایش فیلم، حجت‌الله ایوبی در سخنانی کوتاه گفت: ملت ایران یک بدهی به دنیا داشت و دنیا هم یک مطالبه بزرگ از ما. سینمای ایران که جزء سینماهای برتر جهان است باید کاری را برای حضرت مولانا و شمس انجام می‌داد.

او با تاکید بر اینکه خودش فیلم را ندیده است، ادامه داد:‌ من این تلاش و عزم را گرامی می‌دارم بویژه آنکه بارها از زبان بزرگان جهان شنیدم که چه معمایی در سینمای ایران وجود دارد که با وجود حداقل امکانات این چنین درخشان است؟  به نظر بنده، راز و رمز این موفقیت در این سالن حاضر است؛ پشتوانه سینمای ایران ادبیات فاخر و گنج معنوی آن است که در هیچ کجای جهان وجود ندارد. سینمای شاعرانه ایران مرهون بزرگانی است که امروز در اینجا نشستند و آقایان فتحی، توحیدی و دیگر هنرمندان در این فضا تنفس کردند و با محمدعلی موحد زندگی کردند. فیلم و نگاه آن‌ها عطر و رنگ موحد و کزازی و شفیعی کدکنی و بزرگان دیگر را می‌دهد. من این عزیزان را به "نام" و بدون لقب صدا کردم چون استاد شفیعی کدکنی در آخرین شماره  مجله «بخارا» زیبا گفته است که محمدعلی موحد بالاترین لقبش در همین است که «محمدعلی موحد» است و لقب و پسوند و پیشوندی برازنده او نیست. این برای بقیه اساتید هم صدق می‌کند.

ایوبی افزود: یقین دارم که استقبال فراوان مخاطب آغاز راهی است که باز هم از مولانا و شمس سخن گفته شود.  

سپس فرهاد توحیدی - فیلمنامه‌نویس «مست عشق» بیان کرد: نوشتن فیلمنامه این کار در کنار جناب آقای فتحی حدود سه سال و اندی طول کشید و در طول نوشتن متن، سایه معنوی دکتر موحد بر سر این کار بود.

او با اشاره به شیوه  روایت فیلم گفت:‌ من به عنوان یک معلم کوچک فیلمنامه‌نویسی عرض می‌کنم که سال‌هاست در میان همکارانم و بخصوص در میان جوانان علاقه‌مند به فیلمنامه‌نویسی اشتیاق زیادی برای گذر و عدول از نوشتن فیلمنامه به سبک و سیاق کلاسیک در چهارچوب شاه‌پیرنگ می‌بینم. آن‌ها بسیار دوست دارند که فیلمنامه‌نویسی متفاوت را با روایت‌های موازی تجربه کنند و برای یادگیری تکنیک داستان‌گویی در فیلمنامه نویسیِ آلترناتیو، طبیعتاً به ادبیات فیلمنامه‌نویسی ترجمه شده رجوع می‌شود. این در حالی‌ است که بخت بزرگ بنده و آقای فتحی این بود که در این کار برای سازماندهی روایت‌های موازی از دل آثار مولانا و مثنوی استفاده کردیم. شاید بی‌راه نباشد که بگویم یکی از اولین کسانی که داستان‌گویی به این شیوه را ابداع کردند حضرت مولانا بود و البته پیش‌تر از او عطار و سنایی هم چنین تجربه‌ای داشتند.  

توحیدی ادامه داد: کوشش ما این بود از آن میراثی که حضرت مولانا و دیگران در روایت‌گری به جا گذاشتند و بزرگان امروز ادبیات ایران در کتاب‌های خود شرح دادند، استفاده کرده باشیم و امیدوارم آنچه بر پرده خواهید دید گوشه کوچکی از انتظارات شما را برآورده کند.

در پایان حسن فتحی - کارگردان «مست عشق» که از سر فیلمبرداری سریالش خود را به این برنامه رسانده بود - متنی را قرائت کرد که به این شرح بود: «همه ما آدم‌ها بی‌آنکه خواسته باشیم، متولد می‌شویم و طنز قضیه در این است که چه بخواهیم و چه نخواهیم، متولد شدن ما با نوعی مسئولیت اخلاقی همراه است؛ مسئولیتِ اینکه اوضاع جهانی را که لُملُمه می‌زند از حرص و طمع و کشتار و ویرانی، با افعال خودمان سیاه‌تر از آنچه که هست نکنیم. پیام شیرین و شکّرین شمس و مولانا در این زمانه تلخ‌کامی و خشونت و نفرت‌پراکنی، می‌تواند بارقه امیدی باشد برای ما ساکنانِ به عادت و روزمرگی گرفتار شده‌ی این روزگار تا شاید با پرهیز از خودشیفتگی و افکار خشک و تنگ‌نظرانه در افعال و کردار خودمان تأمل و نواندیشی و تجدیدنظر کنیم.

این اثر سینمایی بی‌هیچ تفاخری برگ سبزی تحفه درویش و نمایش قطره‌ای از دریای بیکران اندیشه‌های عرفانی است.»

در این زمینه بخوانید:

تمجید میرجلال‌الدین کزازی از «مست عشق»

ژاله آموزگار

انتهای پیام